Serapa se joalo se tsebahalang le semela sa lapeng joalo ka li-oxalis kapa tse bolila (Oxalis) ke tsa lelapa la bolila. Oksijene e makatsa ka mefuta ea eona e fapaneng, 'me ho eona ho na le tse fetang 800. Har'a tsona ho na le limela le lijalo tsa selemo le selemo, hammoho le tse etsang li-bulbs kapa li-tubers. Sebakeng, semela se joalo se ka fumaneha Amerika Bohareng le Amerika Boroa, Afrika Boroa le mofuta oa mofoka o tloaelehileng Europe Bohareng.
Semela sena se ile sa tsejoa e le acidic, hobane makhasi a sona a na le tatso ea acid. Makhasi ana, le ntho e ngoe le e 'ngoe, lia jeleha. Makhasi a Oxalis a na le oxalic acid. E 'ngoe ea mefuta ea semela sena e tsebahala ka ho bitsoa "rabi hop",' me Europe e bitsoa "clover ea thabo."
Ho tloha lekholong la bo 17 la lilemo, mefuta e meng ea asiti e bolila e qalile ho hola eseng limela tsa lapeng feela, empa le lirapeng. Ba ile ba tuma haholo har'a balemi ba lirapa ka lebaka la ho hloka boinehelo le ponahalo e ntle e ntle.
Ka mahlaka a malelele ke makhasi a nang le li-lobes tse 3 kapa tse 4. Empa ho na le mefuta e nang le makhasi a nang le likarolo tse 5, 6 kapa 9. Li pentiloe ka 'mala o mofubelu, o motala kapa o pherese. Hoo e ka bang mefuta eohle ea asiti, makhasi a phuthoa pele ho pula, ka lebaka la khanya e chatsi ea letsatsi, hape le pele ho fifala.
Oxalis ha e na lipalesa tse kholo haholo, tseo, ka molao, li bokelloang ka rosette, 'me li pentiloe ka' mala o mosehla, lilac, pinki kapa bosoeu. Lipalesa tsa semela sena haufinyane kamora ho likela, empa li ka etsahala le nakong ea lipula, ka lebaka la khanya e chatsi le joalo ka lebaka la ho teneha mochesong. Balemi ba nang le boiphihlelo ba ithutile ho laola lipalesa tsa limela tsena, ba li lema ka linako tse fapaneng.
Khetla eo peo e butsoitseng e bokelloang ho eona e ka phatloha habonolo ha e sa sebetse habonolo.
Boholo ba balemi ba lipalesa ba khetha ho hola maemong a kamoreng, joalo ka semela se kolobisitsoeng, asiti e makhasi a mane (Oxalis tetraphylla). Empa khafetsa haholo bakeng sa merero ena ba khetha monokotšoai o mong le o mong (Oxalis triangularis).
Semela sena se sebelisoa e le sekoaelo sa naha kapa moeli lirapeng tse bonolo le tsa mariha. Oxalis e khona ho theha mesamo ea mofuta o motala kapa o pherese (ho latela mofuta). Bakeng sa lipina tse nyane kapa maralla a lithaba, mefuta e sa tsoakoang e sebelisoa, ka mohlala, adenophylla bolila. Hape, li-oxalis li lenngoe ka metsong le limela tse ling tse kholo hantle.
Mefuta ea acid kapa oxalis
Li-oxalis tse makhasi a mane (Oxalis tetraphylla) kapa Depp oxalis (Oxalis deppei)
Asiti ena e bolila e lengoa ka tlung le ka lirapeng. Makhasi a semela sena se nang le limela tse ngata haholo, a pentiloeng ka 'mala o motala o motala, a boreleli ka makhetlo a mane mme o na le setsi se sefubelu se sootho. Lipalesa li nka nako e telele, 'me lipalesa tse bokelloang li-inflorescence li pentiloe ka' mala o mofubelu oa raspiberi. Semela sena se boetse se na le lebitso la Senyesemane, joalo ka "lehlaka" kapa "sefapano sa tšepe".
Oxalis vulgaris (Oxalis acetosella)
Semela sena se fihla bophahamo ba lisenthimithara tse 8-10 'me se rhizome. Makhasi a eona a ts'oana le makhasi a clover 'me a teng ho li-petioles tse telele hantle. Li-Peduncle le tsona li telele ebile lipalesa tse 'mala o le mong oa' mala o mosoeu li hoketsoe ho tsona. Lipalesa li lula ho tloha ka Mots'eanong ho isa ka Phuptjane.
Oxalis multicolor (Oxalis versicolor)
Semela sena ha se na serame, 'me naheng e hlaha se ka fumaneha Afrika Boroa. Lipalesa tsa hae li na le 'mala o sa tloaelehang haholo ebile o motle haholo. Ka hona, ho li-buds tse tšoeu ka lehloa ho na le metsero e khubelu e khanyang. Palesa ka boeona, ha e qeta ho bula, e na le 'mila o mofubelu kantle,' me kahare e tšoeu tšoeu.
Oxalis tuberous or oka (Oxfis tuberosa)
Semela sena se lengoa Peru, Chile, libaka tse lithaba tsa Colombia, le Bolivia. Mme tlholisano ke litapole.
Ma-oxang a nang le likhato tse tharo (Oxalis triangularis) kapa li-oxims tse pherese
Semela sena se selelele haholo se na le makhasi a pherese a lefifi. Makhasi ana, a nang le li-lobes tse 3, a lutse ho li-petioles tse bonolo le tse telele, 'me a tšoana hantle le mapheo a serurubele, ke ka lebaka leo semela sena se bitsoang "Madame Butterfly". Ho na le matheba a makatsang empa a na le ho makatsa holima makhasi. Lipalesa tsa mmala o pinki o mosoeu, o mosoeu kapa oa lilac li nyane haholo ka boholo. Li-rhizomes tse nang le limela tse ngata li sebelisetsoa ho jala asiti ena, 'me ka hlaha e ka kopana le eona Brazil (hobane ke thermophilic).
Oxalis Bowiei
Semela sena se bonolo se na le makhasi a letlalo a botala bo botala. Makhasi ana a matahantsoe le letlobo le bolelele (lisentimitara tse 20-25). Ho lipalesa tse telele tse nyane haholo ke lipalesa tse 'mala o mopinki o lefifi.
Glandular oxalis (Oxalis adenophylla)
Semela sena se tlase (ho fihlela lisentimetara tse 10) le sona se na le sehlahla se fokolang. Makhasi a hae a mahlakore a mangata ebile a pentiloe ka 'mala o motala. Mme o na le lipalesa tse kholo tse bosoeu tse pinki tse nang le likhoele le matheba. Mofuta ona ke oa mariha oa mariha.
Oxalis Obtusa
Semela sena se bulbous hanyane (ho fihla ho lisenthimithara tse 10) ho tloha Afrika Boroa ha se ntho e ntle ho hlokomela. Makhasi a sona a pepesa hanyane kapa a boreleli. Ho na le palo e kholo ea mefuta ea mofuta ona oa asiti. E ka jaloa mobung o bulehileng lehlabula kapa ea sebelisoa serapeng sa mariha e le sekoaelo.
O ka bala ka mokhoa oa ho lema asiti e bolila kapa li-oxalis lapeng ka sengoloa se ikhethileng se khahlang.
